Beeldschermen als onderdeel van architectuur

Beeldschermen kunnen een positieve bijdrage leveren aan openbare ruimten. Daar ben ik van overtuigd. Ik denk dat beeldschermen openbare ruimten bijvoorbeeld in esthetisch en sociaal opzicht kunnen verbeteren. Door schermen zo vorm te geven en te plaatsen dat ze de ruimte of een gebouw verrijken en door de content die erop te zien is goed af te stemmen op de ruimte, het moment van de dag enzovoort kunnen ze een esthetisch verantwoorde aanvulling vormen op de ruimte. Bijzondere content zoals een live concert of voetbalwedstrijd of de mogelijkheid om samen met andere omstanders iets met een beeldscherm te doen zorgen ervoor dat het eenvoudiger wordt om mensen te ontmoeten in een openbare ruimte.

Maar ik hoor en lees ook vaak minder enthousiaste meningen over de opmars van de schermen. Veel mensen maken zich zorgen over de horizonvervuiling, het bombardement aan beelden dat we als passanten in de openbare ruimte te verduren krijgen. Hier zit vaak ook een angst achter dat de schermen alleen voor reclamedoeleinden gebruikt zullen gaan worden. Ik kan mij die angst wel voorstellen, want tot nu toe is er in Nederland heel veel reclame te zien op de beeldschermen in de openbare ruimte.

Een discussie op het blog arnhem-direct.nl laat vertegenwoordigers van beide meningen zien: de mening dat de schermen allerlei nieuwe, spannende mogelijkheden bieden en de mening dat de opmars van de schermen vooral slecht nieuws is.

Een typisch voorbeeld van een esthetisch verantwoord scherm is wat mij betreft het in de architectuur geïntegreerde beeldscherm op het Moscone Convention Center in San Francisco. Aan de buitenkant van het Moscone Center zitten rails waarop een groot beeldscherm heen en weer loopt (zie afbeelding hierboven). Dit scherm laat live beelden zien van wat er zich in het Moscone Center afspeelt, afgewisseld met live beelden van wat er zich buiten het centrum afspeelt en willekeurige, van tevoren opgenomen beelden van verschillende locaties in San Francisco. De live beelden worden geproduceerd door camera’s die in het heen en weer lopende scherm geïntegreerd zijn.

De komende jaren zal duidelijk worden of de optimisische visie bewaarheid wordt en dat de beeldschermen gaan leiden tot aantrekkelijker openbare ruimten. Dit is mede afhankelijk van of partijen die niet primair op adverteren gericht zijn, zoals gemeenten, lokale maatschappelijke en culturele instellingen, omroepen en kunstenaars, een rol van betekenis gaan spelen bij het invullen van de zendtijd op de beeldschermen in de openbare ruimte. Een debat starten over de invloed van schermen op de openbare ruimte waaraan mensen (stedenbouwkundigen, filmmakers, informatici, reclamemakers enzovoort) vanuit verschillende disciplines deelnemen zou een goed begin zijn.

Bron foto: Hijacking the Urban Screen, door Raina Kumra